Spotkanie z okazji 85. rocznicy pierwszej deportacji Polaków na Syberię odbędzie się w poniedziałek w poniedziałek 10 lutego o godzinie 11.00 na Skwerze Pamięci Ofiar Katynia w Kielcach, przy pomniku Matki Polki Sybiraczki.
Uroczystość organizuje Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach wraz ze Związkiem Sybiraków Oddział Wojewódzki Kielce, Stowarzyszeniem "Kielecka Rodzina Katyńska" oraz Urzędem Miasta Kielce. Jej uczestnicy wysłuchają rysu historycznego, który przygotuje dr Tomasz Domański z Referatu Badań Historycznych, a także wspomnień deportowanych Polaków. Odczyta je uczennica jednej z kieleckich szkół. Spotkanie zakończy złożenie kwiatów przed pomnikiem Matki Polki Sybiraczki.
Pierwsza z czterech masowych deportacji Polaków na Sybir rozpoczęła się w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku. Przeprowadzona została przez Sowietów, którzy od 17 września 1939 okupowali wschodnie tereny II Rzeczypospolitej. Tego dnia w głąb Związku Radzieckiego wywieziono około 140 tysięcy obywateli polskich. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników państwowych, pracowników służby leśnej i kolei ze wschodnich obszarów przedwojennej Polski.
Następne wywózki Sowieci przeprowadzili w kwietniu i na przełomie czerwca i lipca 1940 roku oraz na przełomie maja i czerwca 1941. Ich celem była depolonizacja Kresów Wschodnich i sowietyzacja ludności mieszkającej na terenach zagarniętych Polsce we wrześniu 1939 roku.
Pierwsza masowa deportacja zorganizowana przez NKWD odbyła się w warunkach, które dla wielu okazały się wyrokiem śmierci. Temperatura dochodziła do minus 40 stopni. Według historyków, co trzecia deportowana osoba zmarła z głodu i wycieńczenia.
Według szacunków władz RP na emigracji, w wyniku deportacji w latach 1940-1941 do syberyjskich łagrów trafiło około miliona osób cywilnych. Historycy z Instytutu Pamięci Narodowej oceniają liczbę deportowanych na 800 tysięcy osób.