„Matka Dzieci Holocaustu” bohaterką wystawy

24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Z tej okazji w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach odbył się wernisaż wystawy poświęconej Irenie Sendlerowej, polskiej działaczce społecznej i charytatywnej, która uratowała tysiące dzieci żydowskich podczas drugiej wojny światowej. Wydarzenie uświetnił występ uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 19 w Kielcach, której patronuje Irena Sendlerowa.

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, obchodzony jest w rocznicę tragicznej śmierci rodziny Ulmów z Markowej zamordowanej przez Niemców w 1944 roku. Święto to zostało ustanowione w 2018 roku. W tym dniu po raz kolejny Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach przybliża sylwetki Polaków, którzy z narażeniem własnego życia, nieśli pomoc ludności żydowskiej. Tegoroczna wystawa poświęcona została „Matce dzieci Holokaustu” - Irenie Sendlerowej.

Otwarciu wystawy towarzyszyło spotkanie edukacyjne z Katarzyną Ludwiniak, założycielką pierwszej polskiej szkoły noszącej imię Ireny Sendlerowej oraz organizatorką i pomysłodawczynią medalu „Ludziom czyniącym dobro” trafiającego do tych, którzy są kontynuatorami myśli polskiej Sprawiedliwej. Przybliżyła ona postać polskiej społeczniczki, która ratowała żydowskie dzieci, przyczyniając się do ocalenia co najmniej kilkuset osób oraz przesłania, jakie Sendlerowa skierowała do młodych.

Wystawa prezentowana będzie do końca kwietnia 2025 r. w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach.

W Kielcach imię Ireny Sendlerowej nosi skwer położony pomiędzy ulicami Ignacego Paderewskiego i Planty. O bohaterce w symboliczny sposób przypomina tam tabliczka oraz drewniana konstrukcja nawiązująca do kształtu słoika, w którym Irena Sendlerowa miała przechowywać listę nazwisk uratowanych w czasie wojny dzieci.

Irena Stanisława Sendlerowa przyszła na świat w Warszawie 15 lutego 1910 roku. Dorastała w Otwocku oraz Piotrkowie Trybunalskim. 

Dzięki praktykom medycznym jej ojca młoda Irena mogła poznać wielu ludzi, zwłaszcza że oprócz praktyki był również działaczem PPS (walczącym również w czasie rewolucji 1905 roku). Zamieszkała następnie w Warszawie studiując język polski na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę podjęła po studiach – praktykowała w Obywatelskim Komitecie Pomocy Społecznej.

Wybuchła II wojna i Sendlerowa podjęła się działalności na rzecz pomocy ludności żydowskiej. Rok 1942 oznaczał dla Sendlerowej powstanie organizacji „Żegota”, w której szefowała komórce ds. dzieci. Podjęła wtedy próbę uratowania 2500 dzieci żydowskich. Była zaangażowana we wszelakie akcje wspierające getto warszawskie – od szmuglowania dóbr pierwszej potrzeby, po przemycanie dzieci z getta na zewnątrz, zwykle do sierocińców i rodzin zastępczych.

Została aresztowana przez Niemców w 1943 roku. Poddana następnie brutalnym przesłuchaniom. Uratowało Sendlerową przekupienie stróżujących hitlerowców. Brała następnie czynny udział w Powstaniu Warszawskim, będąc pielęgniarką – sanitariuszką.

Powołała po wojnie Ośrodek Opieki nad Matką i Dzieckiem – instytucję zaangażowaną w pomoc bezrobotnym i ich rodzinom. W 1948 roku była współzałożycielem Ogólnopolskiej Ligi do Walki z Rasizmem i członkinią Polskiego Czerwonego Krzyża. Do roku 1968 była w PZPR. Zanim to jednak dokonało się, w roku 1965 otrzymała medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, z nadania rzecz jasna izraelskiego instytutu Yad Vashem, a następnie otrzymała honorowe obywatelstwo państwa Izrael. W roku 1980 zasiliła szeregi NSZZ „Solidarność”.

Zmarła 12 maja 2008 roku w Warszawie. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Powązkowskim 15 maja 2008 r.

Powrót na początek strony