W niedzielę, 1 września o godzinie 12.00 na Cmentarzu Wojska Polskiego, przy pomniku Żołnierzy Września 1939 roku rozpoczną się uroczystości związane z obchodami 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Asystę wojskową wystawi Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych z Kielc, oprawę muzyczną przygotowuje Marszałkowska Orkiestra Dęta Województwa Świętokrzyskiego.
Organizatorzy: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego i Wojewódzki Dom Kultury im. Józefa Piłsudskiego. Współorganizatorzy: Świętokrzyski Urząd Wojewódzki, Urząd Miasta Kielce, Instytut Pamięci Narodowej Delegatura Kielce.
Obchodom towarzyszyć będzie piknik oraz widowisko historyczne pn. „85. Rocznica wybuchu II Wojny Światowej, śladem Obrońców Kielc i Westerplatte 1939 oraz dorobku Polskiej myśli technicznej Centralnego Okręgu Przemysłowego” organizowane przez Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach przy skwerze Edmunda Niziurskiego w Kielcach koło Kadzielni.
Widowisko rozpocznie się o godz. 11. Piknik potrwa od godz. 11 do 17. Natomiast o godz. 13:30 odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów i zniczy przy tablicy upamiętniającej Obrońców Kielc z dnia 5 września 1939, a o godz. 13:45 zaplanowano XII finał konkursu o Laur Centralnego Okręgu Przemysłowego i uroczyste wręczenie Lauru COP. Konkurs o Laur COP jest jedynym tego typu wydarzeniem cyklicznym, realizowanym w Polsce. SRH 4 pp Leg., od lat promuje historię poprzez nowoczesne formy edukacji - w tym rekonstrukcję historyczną.
W programie pikniku przewidziane są:
- pokazy historycznych pojazdów oraz sprzętu Wojska Polskiego okresu międzywojennego 1918 - 1939 w tym jedynego w Polsce odbudowanego Fiata 508/518 w wersji ciągnika artyleryjskiego do armaty Bofors
- pokaz współczesnego sprzętu i pojazdów Wojska Polskiego
- prezentacja Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego ze Stalowej Woli
- turniej szermierczy
- strefa zabawy klockami COBI
- konkursy z cennymi nagrodami (m.in. zestawy klocków Cobi) oraz wiele innych atrakcji.
Miejsce wydarzenia jest nieprzypadkowe. To tutaj właśnie, na przedpolu Kadzielni w dniu 5 września 1939 roku stawili całodniowy opór żołnierze Wojska Polskiego różnych formacji, funkcjonariusze Straży Granicznej i mieszkańcy Kielc wobec nacierających czołgów Niemieckich. Obroną, której celem była ewakuacja zapasów broni i amunicji z lokalnych zakładów był płk Wacław Wilniewczyc - d-ca legendarnego 74. Górnośląskiego Pułku Piechoty z Lublińca. To jemu i jego podkomendnym oraz Kielczanom poświęcona jest inskrypcja na tablicy pamiątkowej przy skwerze Edmunda Niziurskiego - odsłonięta w 2021 roku. Postaci pułkownika i innych oficerów zaangażowanych w obronę Kielc i jej okolic poświęcony jest Mural Obrońców Kielc 1939, odsłonięty 2023 na przęśle wiaduktu przy ul. Żelaznej. Rekonstruktorzy pamiętają także o harcerzach, których twarzą jest legendarna Danuta Dziewięcka, zastrzelona przez Niemców podczas opatrywania rannego żołnierza. Także i jej wizerunek trwale jest odwzorowany na ścianie przęsła ww. muralu.
Pamiętamy także o księdzu Pawłowskim - proboszczu Katedry, który nie zważając na zakaz okupantów, za swoje środki zorganizował pochówek zabitych żołnierzy i cywilów, a w późniejszym okresie ratował przed niechybną śmiercią i ukrywał Żydów. Za swoje czyny został zamordowany w Niemieckim obozie koncentracyjnym Dachau.
Niedzielne wydarzenie jest kontynuacją wieloletnich prac społeczników ze Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów na rzecz kultywowania pamięci o mieszkańcach naszego miasta, którzy wykazali się nie tylko odwagą, ale prawdziwym duchem obywatelskości wobec skrajnie trudnej sytuacji wojennej.
Projekt „85. Rocznica wybuchu II Wojny Światowej, śladem Obrońców Kielc i Westerplatte 1939 oraz dorobku Polskiej myśli technicznej Centralnego Okręgu Przemysłowego” został dofinansowany przez samorząd Województwa Świętokrzyskiego.
Patronat honorowy nad inicjatywą objęła Prezydentka Miasta Kielce Agata Wojda.