Kielczanie pamiętają o prezydencie Stefanie Artwińskim

Uroczystości upamiętniające 82. rocznicę tragicznej śmierci ostatniego prezydenta Kielc okresu międzywojennego odbyły się na Cmentarzu Partyzanckim przy ul. Ściegiennego. Ich organizatorem była Fundacja imienia Stefana Artwińskiego.

W uroczystości wzięli udział zastępca prezydenta Kielc Marcin Chłodnicki, przewodniczący Rady Miasta Kielce Jarosław Karyś, kieleccy radni, wicewojewoda Rafał Nowak, przedstawiciele Świętokrzyskiego Urzędu Marszałkowskiego, Świętokrzyskiego Kuratorium Oświaty, dyrekcja, nauczyciele i młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 5 im. S. Artwińskiego w Kielcach oraz przedstawiciele Świętokrzyskiej Komendy Wojewódzkiej Ochotniczych Hufców Pracy. 

Stefan Artwiński był prezydentem Kielc w latach 1934-1939. Po wybuchu II wojny światowej pozostał w Kielcach. Jeden z organizatorów konspiracyjnego „Związku Orła Białego”. Został zamordowany na przełomie października i listopada 1939 r. Jego na wpół konspiracyjny pogrzeb odbył się 10 listopada 1939.

Uroczystości upamiętniające tragiczną śmierć Stefana Artwińskiego zostały zorganizowane przez Fundację po raz trzeci, aby przybliżyć przede wszystkim młodym ludziom sylwetkę przedwojennego prezydenta Kielc.

- Co roku wspominamy postać prezydenta Stefana Artwińskiego i jego działalność na rzecz rozwoju Kielc oraz sposób w jaki myślał o mieście. Myślę, że jego życie jest przykładem jak powinny wyglądać postawy patriotyczne, obywatelskie i niepodległościowe. Dziękuję w imieniu prezydenta Kielc Bogdana Wenty i swoim wszystkim, którzy kultywują pamięć o Stefanie Artwińskim – mówił podczas uroczystości zastępca prezydenta Kielc Marcin Chłodnicki.

W ramach Tygodnia Pamięci Stefana Artwińskiego organizowanego przez Fundację, której jest patronem, od 25 do 29 października zaplanowano jeszcze spacer historyczny śladami II wojny światowej dla uczniów Szkoły Podstawowej nr 5. Wśród wydarzeń towarzyszących są także konkursy plastyczne dla dzieci i młodzieży oraz zajęcia w szkołach. 

Stefan Artwiński urodził się 11 sierpnia 1863 r. we wsi Igołomia k. Miechowa, jako syn zarządcy majątku Tomasza i Marii z domu Piotrowskiej. Uczył się w progimnazjum w Pińczowie oraz gimnazjum w Kielcach. Następnie, po ukończeniu praktyki w aptece w Działoszycach, studiował na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim (1885–1890), gdzie uzyskał dyplom prowizora farmacji. W latach 1892-1896 prowadził własny skład apteczny w Busku, a od 1897 r. w Kielcach. W 1919 r. uzyskał zgodę na otwarcie apteki w mieście, na rogu ulic Sienkiewicza i Dużej. W czasie I wojny światowej aktywny działacz lewicy niepodległościowej. Jeden z organizatorów Rady Okręgowej Ziemi Kieleckiej, w której pełnił funkcję skarbnika. Działacz Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1917 r. prezes Towarzystwa Strzelecko-Sportowego „Piechur”, gdzie pod przykrywką rozwijania turystyki i kultury fizycznej odbywały się szkolenia wojskowe, oraz lokalnego koła Partii Niezawisłości Narodowej. Radny miejski w latach 1916-1921. Skarbnik w miejskim Komitecie Obrony Państwa w 1920 r. W dwudziestoleciu międzywojennym działacz licznych stowarzyszeń i organizacji, m.in.: 1920-1923 oraz 1929-1937 prezes okręgu Związku Strzeleckiego, 1933-1936 r. prezes Zarządu Okręgowego Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny, 1932-1939 w zarządzie Okręgu Kieleckiego PCK, wiceprezes Kieleckiego Klubu Sportowego „Strzelec”. Brał również udział w pracach Komitetów Obywatelskich Marszów Szlakiem Kadrówki.

29 września 1934 r. wybrany na stanowisko prezydenta Kielc. Zatwierdzony przez Ministra Spraw Wewnętrznych 9 listopada 1934 r. Uwagę przykładał do rozwoju bazy materialnej szkolnictwa. Za jego kadencji udało się poprawić stan majątkowy miasta. Po wybuchu II wojny światowej pozostał w Kielcach. Jeden z organizatorów konspiracyjnego „Związku Orła Białego”. Zamordowany na przełomie października i listopada 1939 r. Jego na wpół konspiracyjny pogrzeb odbył się 10 listopada 1939 r.; Artwińskiego pochowano w grobowcu jego krewnych – Borchólskich. W pięćdziesiąt lat później, 28 września 1989 r. podczas uroczystej ceremonii szczątki Artwińskiego przeniesiono do grobu na cmentarzu partyzanckim w Kielcach.

Odznaczony m.in.: Krzyżem POW (1919), Krzyżem Walecznych (1923), Krzyżem Legionów (1927), Krzyżem Niepodległości (1931), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1933), pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

Powrót na początek strony