Z inicjatywy Stowarzyszenia Kieleccy Patrioci, Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Jodła” oraz Staropolskiego Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w rejonie ulic Kolonia i księcia Druckiego- Lubeckiego w Kielcach stanął pomnik upamiętniający wybuch Powstania Styczniowego. W niedzielę, 22 stycznia o godz. 17.30 odbędzie się oficjalne odsłonięcie monumentu. Wcześniej odprawiona zostanie msza święta w intencji ojczyzny w kościele przy ulicy Kolonia 34 - Parafia Przemienienia Pańskiego w Kielcach.

Miejsce powstania pomnika nie jest przypadkowe, bo to na kieleckim Białogonie, w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku, miały miejsce ważne wydarzenia historyczne. Z Zakładów Mechanicznych wyszli robotnicy i gotowi do walki z Rosjanami udali się na zgrupowanie polskich wojsk na Karczówce. W Białogonie utworzono również jeden z najsilniejszych w województwie ośrodków konspiracyjnych, który działał czynnie przez cały okres powstania. Honorowym Członkiem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Powstańców Styczniowych jest prezydent Kielc Bogdan Wenta.

Eksponaty i widoki miejsc związanych z powstaniem w Muzeum Historii Kielc

W dniu 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w niedzielę, 22 stycznia o godz. 12.00 odbędzie się również spotkanie w Muzeum Historii Kielc. Będzie to doskonała okazja, aby poznać lub przypomnieć sobie dzieje powstania styczniowego w regionie, uczestników zrywu i posłuchać fragmentów wspomnień powstańców. Całość zilustrują muzealne eksponaty oraz widoki miejsc związanych z powstaniem.

Debata w I LO im. Stefana Żeromskiego w Kielcach                    

Z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w Kielcach odbędzie się także sesja popularnonaukowa, zorganizowana w I Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Wydarzenie odbędzie się w poniedziałek, 23 stycznia o godz. 11.00 w siedzibie szkoły. Patronat merytoryczny nad sesją objął Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, a patronat honorowy sprawuje prezydent Kielc Bogdan Wenta.

Uczestnicy sesji wysłuchają trzech wystąpień: prof. dr hab. Wiesława Cabana (Instytut Historii UJK) „Wpływ powstania styczniowego na polską myśl polityczną”, prof. dr hab. Stanisława Wiecha (Instytut Historii UJK) „Powstanie styczniowe na Kielecczyźnie w oczach jego pogromców” oraz dr hab. Beaty Utkowskiej prof. UJK (Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa UJK) „Dlaczego musimy walczyć z Rosją? Żeromski o powstaniu styczniowym”.

W trakcie sesji Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 4 Pułku Piechoty Legionów w Kielcach, w ramach projektu „Partyia Kielecka 1863 r.” zaprezentuje dioramę historyczną „Oddział powstańczy na popasie w trakcie przemarszu”.

160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego w "Przystanku Historia"

Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach oraz Narodowy Bank Polski zapraszają 24 stycznia 2023 roku na spotkania w ramach upamiętnienia 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. W Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” przy ul. Warszawskiej 5 odbędą się prelekcje, prezentacja monet kolekcjonerskich czy zwiedzanie wystawy.

O godzinie 10.00 rozpocznie się część edukacyjna dedykowana młodzieży szkolnej. Uczniowie dowiedzą się więcej o Powstaniu Styczniowym między innymi z prelekcji profesora Adama Massalskiego z Referatu Badań Historycznych IPN w Kielcach pt. „Rok krwawej zamieci 1863”. Następnie, swoją wiedzę sprawdzą rozwiązując quiz historyczny w aplikacji Kahoot!

O godzinie 12.00 rozpocznie się oficjalna część spotkania przeznaczona dla nauczycieli czy przedstawicieli władz. Prelekcję dla dorosłych gości wydarzenia pt. „Ks. Józef Ćwikliński i duchowieństwo w Powstaniu Styczniowym” przygotowała dr Grażyna Barwinek, wicedyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach.

25 stycznia 2023 roku o godz. 10.00 w CE IPN „Przystanek Historia” odbędzie się drugie spotkanie dla młodzieży z kieleckich szkół ponadpodstawowych.

Zarówno w części edukacyjnej, jak i oficjalnej zastępca dyrektora Oddziału Okręgowego NBP w Kielcach Krzysztof Szczerba zaprezentuje dwie monety kolekcjonerskie wyemitowane w związku ze 160. rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego. Na rewersie złotej monety o nominale 200 zł widnieje motyw dekoracyjny z elementami uzbrojenia i sztandarami oraz trójdzielnym herbem powstańczym z ukoronowanym Orłem Białym, litewską Pogonią oraz Michałem Archaniołem symbolizującym Ruś. Na rewersie srebrnej monety o nominale 20 zł widać fragment rysunku Walerego Eljasza-Radzikowskiego „Patrol powstańczy z 1863 r.” przedstawiający grupę polskich powstańców. Z lewej strony umieszczono pieczęć Rządu Narodowego z ukoronowanym trójdzielnym herbem z Orłem, Pogonią i Michałem Archaniołem.

Obecni na spotkaniu w „Przystanku Historia” zwiedzą również wystawę prac Artura Grottgera przedstawiających artystyczną wizję powstania. Składają się na nią cykle „Warszawa”, „Warszawa II” i „Wojna”. Artur Grottger zapisał się w polskiej historii sztuki przede wszystkim jako twórca cyklów rysunkowych, które reprodukowane po wielekroć, stały się częścią kanonu sztuki narodowej.

Poświęcone Powstaniu Styczniowemu dzieła Grottgera są jednym z najcenniejszych klejnotów polskiej sztuki patriotycznej. Ukazują dramatyczne epizody powstania i następujące po jego upadku akty zaborczych represji. Malarz stworzył ikonografię powstania styczniowego, utrwalając ją w pamięci i wyobraźni wielu pokoleń Polaków. Za życia artysty cykle były rozpowszechniane w reprodukcjach fotograficznych oraz w technice heliograwiury. Po powstaniu, a także podczas wojen światowych i w czasach „Solidarności” były nośnikiem idei niepodległościowej.

Grottgerowskie cykle powstańcze łączą w sobie elementy poetyki romantyzmu – heroizm, tragizm, idealizm, mistycyzm – z realizmem formy, odwzorowanej bezbłędnym rysunkiem, wrażliwie wyczutym światłocieniem oraz rozległą, malarską skalą tonów czerni i bieli. Operując zmienną dramaturgią i stopniowaniem nastroju, odwołują się do emocji widzów.

Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających od 24 stycznia do 22 lutego 2023 roku.