Okręgowy Urząd Górniczy w Kielcach zainicjował akcję informacyjną „Stop nielegalnej eksploatacji”, w ramach której zwrócił się do jednostek samorządu terytorialnego o wzięcie udziału w kampanii, mającej na celu budowanie świadomości społeczeństwa w zakresie wydobywania kopalin oraz wyeliminowanie procederu prowadzenia eksploatacji bez wymaganej koncesji. Jest to jeden z obszarów działalności organów nadzoru górniczego, które w ramach swoich kompetencji rzeczowych są właściwe m.in. w zakresie ustalania opłaty podwyższonej za wydobywanie kopalin bez wymaganej koncesji.
Nielegalna eksploatacja kopalin w ostatnich latach stała się prawdziwym problemem, a tym samym przedmiotem wielu postępowań, które w większości kończyły się ustaleniem opłaty podwyższonej, stanowiącej zgodnie z prawem czterdziestokrotność opłaty eksploatacyjnej. Być może, właśnie z powodu braku odpowiednich informacji, wydobycie kopaliny na swoje potrzeby z własnych nieruchomości, dla niektórych mieszkańców kończyło się przykrymi konsekwencjami, czyli ustaleniem takiej opłaty. Powodem jej ustalania był brak wcześniejszego zgłoszenia zamiaru prowadzenia eksploatacji kopalin.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze możliwe jest wydobywanie bez koncesji piasków i żwirów, przeznaczonych dla zaspokojenia potrzeb własnych osoby fizycznej, z nieruchomości stanowiących przedmiot jej prawa własności (użytkowania wieczystego), jeżeli jednocześnie wydobycie:
- będzie wykonywane bez użycia środków strzałowych,
- nie przekroczy 10 m sześc. w roku kalendarzowym,
- nie naruszy przeznaczenia nieruchomości.
Warunkiem legalności takiej działalności jest jej zgłoszenie na piśmie z siedmiodniowym wyprzedzeniem do właściwego Okręgowego Urzędu Górniczego. Dyrektor OUG w Kielcach przypomniała jednocześnie, że każda inna działalność wydobywcza wymaga uzyskania koncesji starosty, marszałka lub ministra właściwego do spraw środowiska.
Akcja informacyjna OUG w Kielcach polega na publikowaniu opracowanych w tym celu przez urząd specjalnych materiałów edukacyjnych na stronach internetowych gmin, w gminnych mediach społecznościowych, na tablicach ogłoszeń oraz w innych środkach masowej komunikacji.
Celem tych wspólnych działań OUG Kielce i jednostek samorządu terytorialnego z terenu działania urzędu jest przede wszystkim wyeliminowanie problemu eksploatacji kopalin bez wymaganej koncesji oraz zapewnienie legalności działalności wydobywczej mieszkańców na własne potrzeby.