Drzewa objęte ochroną prawną wyróżniają się wśród pozostałych przede wszystkim swymi walorami przyrodniczymi. Odznaczają się one wiekiem (np. wiek dębu szypułkowego „Wincenty” rosnącego przy ul. Lisowczyków szacuje się na 180 lat), ciekawym pokrojem i rozmiarami (obwód pnia dębu szypułkowego „Kacper” rosnącego przy ul. Gruchawka, mierzony na wys. 130 cm od ziemi, wynosi 556 cm) lub stanowią rzadkie i wyjątkowe gatunki (np. daglezja zielona rosnąca przy ul. Ściegiennego, perełkowce japońskie przy ul. Kościuszki, wiąz górski przy ul. Prostej). Drzewa te mają ogromne znaczenie przyrodnicze, klimatyczne oraz krajobrazowe. Często są to również obiekty o wyjątkowym znaczeniu historycznym i kulturowym (grupa drzew „Dęby Grzegorzewskiego” przy ul. Jarzębinowej i Dębowej, kasztanowiec biały „Kubuś” rosnący na dziedzińcu Teatru Lalki i Aktora KUBUŚ). W granicach miasta Kielce wyróżnia się 50 pomników przyrody, co stanowi 118 sztuk pojedynczych drzew.
Drzewa pomnikowe na terenie miasta Kielce obejmowane były ochroną prawną na mocy szeregu aktów prawnych w latach: 1986 – 2016.
Obowiązująca podstawa prawna:
oraz uchwały zmieniające:
