Pomnik Niepodległości znajduje się przed kieleckim Dworcem PKP, w miejscu gdzie doszło do pierwszej zbrojnej konfrontacji Pierwszej Kompanii Kadrowej z patrolem rosyjskim (12 sierpnia 1914 r.). W 1929 roku również plac, na którym stoi pomnik nazwano Placem Niepodległości. Budową pomnika rozpoczęto w 1928 roku (z inicjatywy i funduszy kolejarzy) a odsłonięto 3 listopada 1929 roku. Zaprojektował go Czesław Czapski, wówczas student architektury. Pomnik przedstawia orła stojącego na kuli ziemskiej, zrywającego się do lotu. Na nogach ma resztki zerwanych kajdan (łańcuchów). Całość znajduje się na wysokim, smukłym cokole. Na dole czworobocznego cokołu znajdują się cztery pamiątkowe tablice. Pomnik ma wysokość 10,6 m, a szerokość podstawy ma 3,8 m. Cokół jest obłożony szlifowanym granitem. Na tablicach umieszczone są napisy:

1. 1918 - 1928 W DZIESIĘCIOLECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI POMNIK UFUNDOWALI KOLEJARZE

2. PAMIĘCI RODAKÓW ŻOŁNIERZY LEGIONÓW POLSKICH (od strony północnej, autorstwa: J. Zawadzkiego, A. Nowaka, Stefana Karskiego)

3. BÓG – HONOR – OJCZYZNA
1929 R. - ODSŁONIĘCIE POMNIKA, 1939 R. - ZBURZENIE POMNIKA PRZEZ NIEMCÓW – 11 LISTOPADA 2002 R. Z INICJATYWY ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ POMNIK ODBUDOWAŁO SPOŁECZEŃSTWO (od strony zachodniej, autor J. Zawadzki)

4. W TYM MIEJSCU 12.08.1914 R. PADŁY PIERWSZE STRZAŁY W WALCE O NIEPODLEGŁOŚĆ. (od strony południowej, autorstwa: A. Nowaka i J. Zawadzkiego)

W górnej części cokołu znajdują się cztery mniejsze tablice wykonane w brązie, przedstawiające "uskrzydlone" godło kolejarzy oraz historyczną odznakę - Krzyż Niepodległości.

Historia powstania (w skrócie)

Budową pomnika rozpoczęto w 1928 roku z inicjatywy i składek kolejarzy, którzy założyli Komitet Budowy, z prezesem Mieczysławem Machowskim i wiceprezesem Henrykiem Chojnowskim, na czele. Ideą powstania monumentu był hołd złożony przez naród tym, którzy walczyli o niepodległość ojczyzny. Od chwili odsłonięcia w 1929 roku, odbywały i odbywają się przy nim do dziś - uroczystości rocznicowe. W 1939 roku Niemcy bombardując dworzec uszkodzili pomnik, którego pozostałości okupant rozkazał rozebrać całkowicie.

W 1956 roku, odradzała sie myśl o odbudowie pomnika, ale sytuacja polityczna nie pozwoliła na to. Dopiero w listopadzie 1995 roku w ścianę frontową budynku dworca PKP udało się wmurować pamiątkową tablicę poświęconą Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. W tym też okresie powołano komisję (m.in. Jerzy Zawadzki, Stanisław Parlak, Henryk Dłużewski), która miała ocenić możliwości techniczne odbudowy pomnika. Pomimo pozytywnej opinii komisji i zebrania wstępnych materiałów przedstawiających wygląd pierwotnego pomnika, Rada Miasta nie wyraziła zgody na rewitalizację monumentu (brak planu zagospodarowania przestrzennego). Sprawa powróciła  w 2000 roku z inicjatywy Jerzego Zawadzkiego, który założył Komitet Odbudowy Pomnika Niepodległości. Komitet gromadził ludzi zaangażowanych ideowo, kwestował zbierając fundusze, poszukiwał dokumentacji technicznej, fotograficznej. Sporządzono plan zagospodarowania Placu Niepodległości, wykonano szkice, rysunki, projekt komputerowy pomnika. W prace rzeźbiarskie zaangażowani byli artyści: Stefan Maj, Sławomir Micek, Piotr Piszczkiewicz. Sprawa została nagłośniona w mediach.

Roboty przy odbudowie rozpoczęto w połowie 2002 roku. Aby wzmocnić konstrukcję, pomnik usadowiono na głęboko wbitych palach. W czerwcu zalano fundamenty i pierwsze elementy cokołu. 12 sierpnia uroczyście wmurowano akt erekcyjny.  Pomnik odsłonięto 11 listopada 2002 roku w Święto Niepodległości. W bazylice katedralnej odprawiono uroczystą Mszę św. Po mszy, tłumy kielczan wraz z odziałem kawalerii konnej na czele, w kolorowym pochodzie, przemaszerowali na Plac Niepodległości. Składano kwiaty, śpiewano pieśni patriotyczne, odbył się apel poległych. Po 63 latach pomnik powrócił na swoje miejsce.