Krzyż - pomnik, poświęcony pamięci bohaterów powstania styczniowego 1863 roku, znajduje się na kieleckiej górze Brusznia, w zachodniej części miasta. Upamiętnia on miejsce spotkania powstańców styczniowych, w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku, planujących atak na miasto, a dokładniej na stacjonujący w Kielcach oddział rosyjskiego wojska pod dowództwem płk. Czengerego.

Od sierpnia 2007 roku znajduje się tu modrzewiowy krzyż (wys. 24 metry, rozpiętość 7m), postawiony na miejscu poprzedniego krzyża wykonanego z drewna jodłowego (1988 r.), który został powalony przez wichurę w lutym 2007 roku.

Krzyż umieszczony jest w 2 metrowym otworze wzmocniony metalowymi obejmami znajdującym się w dwustopniowym okrągłym murowanym cokole. Wokół krzyża znajdują się 4 murowane, kamienne bloki (wys. ok. 4 m) zwieńczone u góry drewnianymi belkami.  Na jednym z bloków znajduje się tablica przedstawiająca historię tego miejsca i krzyża. U podnóża krzyża mniejsza tablica z napisem: "Pamięci Bohaterom Powstania 1863 r. krzyż ten postawiono". Ramiona krzyża łączy metalowa korona cierniowa.